januari 1913

1-1
Advertentie B en W. van Emmen zullen op 21 Januari 1913 ten Gemeenten huize aanbesteden, o.a.perceel 5, het bouwen van een hulpschool met 3 lokalen te Barger-Compascuum, perceel 8, het leveren van schoolmeubelen en leermiddelen in de hulpschool perceel 5.
14-1
Gisterenavond had het kindje van H. Robben het ongeluk in een onbewaakt in het vuur te geraken, waardoor het met vreeselijke brandwonden overdekt reeds des nachts is overleden.
18-1
Barger-Compascuum, 12-1. Tweede Kerstdag en gisterenavond werd door de
R.K. tooneelvereeniging "Oefening kweekt Kunst" een uitvoering gegeven in de zaal van 't café "Veenlust" alhier. Beide avonden werd flink en netjes gespeeld, hetgeen ook van de zijde van het Publiek werd gewaardeerd door het herhaaldelijke applaus na elk stuk.
18-1
Moord (?) te Barger-Compascuum. Te Barger-Compascuum is Woensdag in de nabijheid der Duitsche grens in een veengreppel het lijk gevonden van Aaltje van der Velde, vrouw van den gepensionneerden Oost-Indischen militair Jans M. Deze woonde met zijn vrouw in bij een zekere Roelf Kr. Er moet 's avonds veel drank gebruikt zijn, ten gevolge waarvan een vechtpartij ontstond, welke de ongelukkige het leven kostte. Met een tang moet de vrouw zoo op het hoofd geslagen zijn, dat de hersenpan gespleten was. M. en Kr., welke van de verschrikkelijke daad verdacht worden, zijn hedenmorgen gevankelijk
overgebracht naar Assen. Het sectieonderzoek werd verricht door de heeren doktoren Sneijders de Vogel en Bijlsma. Het onderzoek wordt ijverig voortgezet.
Nog dinsdag zijn M. en zijn ellendig om het leven gekomen vrouw te Emmen geweest om het pensioengeld te halen.
22-1
Advertentie Namens H. Bosscher te Stadskanaal, het bouwen van een arbeiderswoning op plaats no. 35 te Barger-Compascuum.
22-1
Inschrijving voor het bouwen van een hulpschool, 3 lokalen, te barger-Compascscuum, perceel 5, en perceel 8, (inrichting)
H. Booij te Erica, f 8577 en f 2083,
J. 0ldenkamp Jr. te Nw. Amsterdam, f 8800 en f 1847,
0. van der Meer te Haulerwijk, f 10248 en f 1900, G. Kemper, te Emmer-Compascuum, f 13080 en f 2405,
J.Jansen te Ter Apel f 10098 en f 1862
Kl. Braams te Nw. Weerdinge, f 10400 in f 1875,
B.P. Offringa te Wijnjeterp, f 8577 en f 2083,
H. Bron te Klazienaveen f 9000,50 en f 2105,50,
M. van Buiten te Nw. Amsterdam, f 10500 en f 1900.
Gunning in beraad.

maart 1913

8-3
Advertentie De Boerenbond te Barger-Compascuumn vraagt vóór 16 Maart a.s. Monsters met opgaaf van prijs plus gewicht per H.L. van 10 H.L. Zwarte Zaaihaver. Te leveren vóór 25 Maart e.k., franco J. Breider, Klazienaveen-Noord, Sluis 2.
Monster met prijs wordt ingewacht bij den Secretaris G.H. Feringa.

juni 1913

4-6
Op Maandag 9 Juni a.s. zal voor de Arrondissements Rechtbank te Assen worden behandelt de strafzaak tegen Roelof K., 38 jaar, arbeider te BargerCompascuum, verdacht van mishandeling met doodelijk gevolg, gepleegd te BargerCompascuum in de nacht van 14 op 15 Jan. j.1. op Aaltje van der Velde, huisvrouw van Johannes Mulder.
In deze zaak zijn gedagvaard 8 getuigen, waaronder twee doktoren als deskundigen, terwijl als raadsman aan den beklaagde ambtsha1ve is toegevoegd Mr. J.J. Veurman, advocaat te Meppel.
11-6
Het drama aan de grens.
Daarna staat terecht de 38-jarige Roelof K. te Barger-Compascuum, thans gedetineerd. Hem wordt ten laste gelegd dat hij in de nacht van 14 op 15 Januari te Barger-Compascuum Aaltje van der Velde, huisvrouw van J. Mulder heeft mishandeld met doodelijk gevolg. Uit het geheele verhoor is duidelijk te merken dat de drank bij deze treurige geschiedenis een groote, ja, de hoofdzaak is geweest. Bij de beklaagde Roelof K. woonde J. Mulder en zijn vrouw, de verslagene Aaltje van der Velde in. De bewuste dag had Mulder zijn pensioen in Emmen gebeurd en had daarop getracteerd. Men had reeds eenige malen drank gehaald en 's avonds was de familie dronken. Mulder ging naar bed, doch zijn vrouw liet nog weer drank halen, wat door deze en bek1aagde met zijn vrouw werd opgedronken. In dien toestand begon de verslagenen Aaltje van der Velde ruzie te maken met beklaagde. Ze verweet hem dat haar geld weg was en beschuldigde beklaagde daarvan. Ze ging naar buiten en sloeg de ruiten in, waarna beklaagde haar met een stok op het hoofd heeft geslagen. Beklaagde heeft bij den rechter van instructie verklaard dat hij haar met een tang op het hoofd heeft geslagen. Als eerste getuige wordt gehoord A. Hoorn, brigadier der marechaussee. Deze heeft in de nabijheid van de woning een plas bloed gezien, daarbij lag een tang en een stuk klomp, dat van beklaagde's klomp afkomstig was. Beklaagde verklaart heden dat Aaltje begon te zeuren over de portemonnee. Ze zei: "als ik ze niet vind, sla ik de ruiten in". Volgens beklaagde is ze naar buiten gegaan en heeft ze de ruiten met een tang stuk geslagen. Hij is haar daarop achterna gegaan en heeft haar met een stok geslagen. Beklaagde zegt dat Aaltje ook door haar eigen man is geslagen.Toen Aaltje later niet weer in huis kwam is beklaagde naar buiten gegaan en vond haar liggen aan de kant van een sloot. Loopen kon ze niet. Hij heeft toen zijn vrouw gehaald en samen hebben ze haar naar huis gebracht. Den volgenden morgen is ze overleden. De getuige H. van der Velde is 's morgens gekomen om naar zijn dochter te zien. Hij heeft de bloedsporen buiten opgemerkt en heeft bij de plas bloed een tang en stuk klomp zien liggen. Deze getuige heeft haar man 's morgens hooren zeggen: "ik heb haar met een stok geslagen".
Dr J. Sneijders de Vogel, die de lijkschouwing heeft verricht, heeft verschillende wonden aan het hoofd ontdekt, aan welke volgens deze getuige de mishandelde is overleden. Getuige heeft schedelbreuk ontdekt en gelooft dat de verwonding eerder met een tang dan met een stok is toegebracht. Beklaagde ontkent met de tang geslagen te hebben.
Dr.T.S. Steenhuis heeft de hersenen en de schedel onderzocht en geconstateerd dat de verslagene aan de verwonding is overleden. Volgens dezen getuige zijn de verwondingen niet met de tang, doch mt een stuk hout toegebracht. De getuige Klaasje van der Velde, zuster van de verslagene, kwam 's morgens in de woning en wilde met haar zuster, waarmee het niet best was, praten. Beklaagde nam een kopje jenever en goot haar tot twee maal toe in den mond, volgens Klaasje kon zij niet meer drinken, doch beklaagde zegt dat ze nog dronk. Aan haar heeft beklaagde gezegd: "Ik heb de klomp verspeeld doordat ik Aaltje met de tang nazat". Beklaagde's vrouw trapte hem toen op de voeten opdat hij niets meer zeggen zou.
Thans zou gehoord worden de vrouw en een zoontje van beklaagde. Door beklaagde was gezegd er niets op tegen te hebben, dat deze gehoord zouden worden, doch heden verzet hij zich daartegen en worden deze dus niet gehoord.
De getuige J.Mulder weet zich van het geheele geval niets te herinneren, 's morgens was hij nog dronken en met beklaagde gaan zoeken naar de portemonnee, doch ze vonden ze niet. Later heeft beklaagde ze gevonden.
Het O.M. merkt op, dat de instructie in deze zaak lang heeft geduurd en zeer lastig was doordat de personen die er in betrokken waren, dronken waren. Spreker acht het bewijsmateriaal in deze zaak niet overvloedig, doch is na het getuigenverhoor de meening toegedaan, dat beklaagde de dader is. De dader van deze afschuwelijke misdaad mag niet ongestraft blijven. Beklaagde heeft vroeger verklaard met een lat te hebben geslagen, doch is daar weer op teruggekomen Volgens spreker is uit de gansche geschiedenis duidelijk uitgekomen dat beklaagde de dader is en voor hem is er geen verontschuldiging. Spreker acht bewezen dat beklaagde zwaar lichamelijk letsel heeft toegebracht, den dood tengevolge hebbende en eischt 4 jaar gevangenisstraf.
De verdediger mr. A. Kloeters acht de zaak zeer treurig daar een menschenleven is verloren gegaan. Volgens pleiter heeft 't O.M. geen bewijs geleverd. Beklaagde heeft mishandeld, doch voor spreker is niet bewezen dat de verslagene aan deze mishandeling is overleden, daar de overledene ook door haar man is mishandeld. Beklaagde kan dus alleen voor mishandeling veroordeeld worden. Bovendien wordt de bekentenis van beklaagde, dat hij haar mishandelde, niet bevestigd. Niemand heeft het gezien. Hier is dus alleen maar een bloote bekentenis van beklaagde. Spreker vraagt voor beklaagde vrijspraak met onmiddellijk ontslag uit de preventieve hechtenis.
De rechtbank acht daar geen termen voor aanwezig. Na re- en dupliek wordt de uitspraak over 14 dagen bepaald.
25-6
Arrondissements-Rechtbank te Assen: veroordeeld wegens mishandeling; R.K. te Barger-Compascuum, gedetineerd, tot 3 jaar gevangenisstraf met last tot invrijheidsstelling
25-6
Barger-Compascuum, 22-6. Hedenmiddag is alhier door belanghebbenden in eene vergadering, bijeengeroepen door het hoofd der schoool besloten om dezen zomer een schoolfeest te houden zodra de school voltooid is. Voor een en ander is reeds een commissie benoemd om gelden te verzamelen en een en ander te regelen.

juli 1913

2-7
Arrond.-Rechtbank te Assen, 30-6; Roelof K. te Barger-Oosterveen, die door de Rechtbank te Assen tot 2 jaar gevangenisstraf is veroordeeld wegens mishandeling met doodelijke afloop van Aaltje van der Velde gaat tegen dat vonnis in hooger beroep.
5-7
Gerechtshof te Leeuwarden, 3-7: Uitspraak werd gedaan in de zaak van Willem A.A. B. 25 jaar, arbeider te Barger-Compascuum, die door de Rechtbank te Assen is veroordeeld tot 6 weken gevangenisstraf wegens het dreigen met geweld dwingen van vier kommiezen der directe belastingen, tot het nalaten van rechtmatige ambtsverrichtingen, het onderzoeken van beklaagde's woning, of deze dienstbaar werd gemaakt tot berging van gesloken goederen.
In hooger beroep heeft het Hof dat vonnis bevestigd met overneming der gronden.
19-7
Aanbesteding op Maandag 28 Juli 1913 denkt de heer G. Schulte te Barger-Compascuum in het Café van den heer Sutman te Emmer-Compascuum aan te besteden;
a. het bouwen van een woon- en winkelhuis te Emmer-Compascuum-Zuid,
b. de Glas-en Verfwerken daarvan.
Nadere inlichtingen verstrekt de Opzichter H. Walkotten te Emmer-Compascuum.
23-7
Barger-Compascuum,19 Juli. Bij A. Brinkman alhier is komen aanvliegen een postduif met een gummiringgetje om den poot gemerkt E 817.
26-7
Barger-Compascuum, 20 Juli. Heden vergaderde de afdeling van den boerenbond in 't café J.B. Wilken. Als eerste punt werd behandeld het koren te laten dorschen per stoomdorsmachine. Staande de vergadering werd ruim 30 HA. opgegeven.

augustus 1913

2-8
Emmen, 1 Aug. Maandagmorgen ongeveer 4 uur is ter hoogte van Callandsoog omgeslagen een wit, platbodem-vaartuigje, bemand met twee personen, die verdronken zijn. Het vaartuigje heeft Zondagmiddag 5 uur de haven van Nieuwediep verlaten en is tegen 9 uur te Callandsoog aangekomen, waar het op 't strand getrokken is om aldaar te overnachten. Tegen 4 uur heeft men Callandsoog verlaten met het doel naar IJmuiden te zeilen, toen kort daarna het noodlottige ongeval plaats had. De lijken van de beide inzittenden zijn reeds gevonden. De verongelukten zij A. Vos, leerling van de zeevaartschool te Nieuwesluis en A. Schut, onderwijzer te Emmen, te Nieuwediep met vacantie.
De heer Schut was onderwijzer te Barger-Compascuum en logeerde thans met vacantie bij z'n ouders te Nieuwediep.
2-8
Afloop Aanbestedingen: Emmer-Compascuum, 30 Juli.
Door G. Scholte werd eene woning aanbesteed, waarvoor werd ingeschreven als volgt:
Offringa f 5967, Deters f 6840, Kempers f 5600, Postma f 6450, Buter f 5654, Koster f 6384.
Verfwerken: Planting f 345, Koning f 390, Herder f 345, Halm f 277 en Blauw f 343.
Het werd niet gegund.
9-8
Advertentie Barger-Compascuum, op Vrijdag 22 Aug. 1913, des voormiddags l0 uur, ten huize van de Kastelein H. Schot te Musselkanaal zal publiek ten verkoop worden geveild: De plaats no. 23 te Barger-Compasuum, Zuidkant, hoogveen met ondergrond, groot ruim 17 Hectare. Aanvaarding terstond.
D. Engwirda, Notaris.
16-8
Advertentie Namens den Heer H. Bosscher te Stadskanaal wordt aanbesteed, o.a. het bouwen van een Arbeiderswoning op plaats no. 35 te Barger-Compascuum.

september 1913

10-9
Afloop Verkopingen enz.: Palmslag van de plaats no. 23 te Barger-Compascuum, hoogveen met ondergrond, groot 17.85.70 h.a. Bij inzet werrd geboden f 6100. Verkocht voor f 9700 aan de heeren J.H.H.J. Lubberman en J. Velema te Emmer-Compascuum.
10-9
Barger-Compasuum, 3 Sept. Gisteren was het hier feest. Gelijk overal zou ook hier een onafhankelijkheidsfeest worden gevierd, zooal niet door een volksfeest dan toch door den schoolkinderen een prettige dag te bereiden. Maar och, arme! het weer liet zich 's ochtends niets feestelijk aanzien. Integendeel, het leek wel of het feestelijk bedankte zich vandaag in feesttooi te steken en met heldere luchten en gouden zonneglans het festijn luister bij te zetten.
Regen en nog eens regen was het 's morgens en tal van treurige gezichten van jong en oud kon men ontwaren. Wat een weer! Wat jammer! waren telkens uitroepen, die men overal kon opvangen. En het w a s inderdaad jammer. Hoe was al lang naar dezen dag uitgezien en wat on moeite en drukte had men zich er voor getroost. Vier jaren was het geleden sedert hier schoolfeest was gehouden en bet zou een kolossale teleurstelling zijn geweest als alles 't water ware gevallen, de feestvreugd dor kleinen en de moeite en zorg der grooteren.
Maar gelukkig! het weer klaart een klein beetje op en 't wordt zoowat droog toen de schooljeugd er kwam aangestapt in beste plunje, bestrikt en feestelijk getooid en de blijdschap in 't hart in het vooruitzicht van een mooien feestdag, de bange zorgen voor mislukking door het weer, worden weggevaagd gelijk de wind de regenwolken voor zich uitdrijft.
Vandaag is het feestdag,
Leeren doen we niet.
't Was ongeveer 9 uur, toen de wagens voorreden, waarmede de kinderen een tocht door de streek zouden doen, alle even smaakvol en kwistig met groen en bloemen versierd.
Nadat de kinderen door de feestcommissie en den heer Ruiter, onderwijzer, onder leiding van 't hoofd der school, den heer Bolhuis, in 't gelid waren geschaard, werd eerst een feestelijke groet gebracbt aan Z. Eerw. heer Pastoor Savenije, die daarvoor recht minzaam dankte. En toen werd op de wagens plaats genomen terwijl onder de kleinen door een 20-tal dames versnaperingen werden uitgedeeld, waarna de tocht onder muziek en zang aanving, overal en vooral door de bewoners met groote belangstelling gadegeslagen on hier en daar gevolgd. Vooruit ging het, door tal van eerebogen, die alle keurig waren versierd en als paddestoelen uit den grond verrezen.
Waarlijk bet weer mocht wat druilerig wezen en blijven, de feestcommissie en de bewoners van Barger-Compascuum hebben hun beste beentje vóór gezet om hun woonplaats een feestelijk aanzien te geven. De makers der erebogen hadden dan ook alle eer van hun werk. Niet weinig is het feest er door opgeluisterd.
Toen de eerste route was afgelegd en men weer bij de school teruggekeerd, werd een poos gepauseerd om de magen tevreden te stellen, wat met broodjes, koek en chocolade opperbest gelukte. Uitgerust en verkwikt werd daarna weer op de wagens plaats genomen om het andere deel van de streek te bezoeken. Ook hier allerwege blijde gezichten en groote belangstelling of nieuwsgierigheid.
Na afloop van den tocht werden de kinderen nog een lange poos aangenaam beziggehouden met allerlei spelen, terwijl elk uit de verloting een fraai geschenk ontving. Na onderwijl met milde hand op alles wat een kindermaag gaarne lust onthaald te zijn, gingen de kleinen huiswaarts.
Door de grooteren werd het feest daarna nog geruimen tijd in aangename stemming voortgezet in 't café "Veenlust" en werd op de maat der muziek menig walsje gemaakt. Het feest is per slot van rekening best geslaagd, dat was ieders gedachte.
Een woord van hulde aan allen, die hun goede zorgen hebben gegeven om den dag zoo goed te doen slagen, ondanks het min gunstige weer.
Barger-Compascuum mag met voldoening en genoegen op zijn onafhankelijksfeest terugzien.
10-9
6 Sept. Een zoontje van den arbeider B. Hemel is in een wijk voor de woning jammerlijk verdronken.
Van andere zijde meldt men ons:
Vrijdag j.l. is de dertienjarige Herman Hemel, wonende in het nieuwe brughuis aan de wijk tegenover de Alb. Smit, bij het water halen in de wijk gevallen en verdronken.
10-9
7 Sept. De woning van den arbeider S. Postema is hedennamiddag geheel verbrand. Droevig is het dat de nog maar vorig jaar pas gebouwde woning van door eigen vlijt gespaarde penningen te zien in vlammen opgaan.

oktober 1913

11-10
Arrond.-Rechtbank te Assen, 6 Oct. Johan Bernard H. te Barger-Compascuum was op 23 Aug. in de herberg van B.G. Wilken zeer lastig. Deze wilde hem er uit hebben, doch hij verkoos het niet en heeft bij die gelegenheid Wilken bij de keel gegrepen en bovendien Theresia van der Weide geschopt. Beklaagde zegt er niets van te weten. Wilken als getuige gehoord verklaart door beklaagde bij de keel te zijn gegrepen. Zooals hij heden zegt, was het zoo erg niet, doch uit het voorgelezen proces-verbaal blijkt dat hij twee dagen na dien tijd nog niet eten kon. De getuige Theresia v.d. Weide verklaart door beklaagde te zijn geschopt.
Eisch f 2O boete, subsidiair 20 dagen hechtenis.
14-10
Barger-Compascuum 12 Oct. Nadat in een vergadering van de afdeeling van den Overijselschen Boerenbond op de 21 Sept. j.l. het besluit was genomen zich van de Boerenbond af te scheiden en een op zich zelf staande onderlinge landbouwvereniging te vormen, werd aan dit voornemen gevolg gegeven in een vergadering, heden in 't café Wilken gehouden. De statuten der nieuwe vereniging werden gelezen en met algemene stemmen goedgekeurd. Spoedig zal de Koninklijke goedkeuring gevraagd worden. Het bestuur der afdeling blijft ook dat der landbouwvereniging welke den naam draagt: "Barger-Compascuum en Omstreken", gevestigd alhier. De bestuursleden zullen ook dezelfde functie's verrichten als voorheen n.l.: de h.h. H. Conen, voorzitter, G.H. Feringa, secretaris, B. Tholen, penningmeester, H. Scholte, 2de secretaris en W. Berends, 2de penningmeester.
25-10
Gerechtshof te Leeuwarden, 23. Oct. -Het Gerechtshof heeft uitspraak gedaan in de zaak van de 25 jarige Willem A.A. B. te Barger-Compascuum, die door de Rechtbank te Assen voor 2 misdrijven van mishandeling is veroordeeld tot 2 maanden gevangenisstraf, welk vonnis heden door het hof bij verstek is bevestigd met overneming der gronden.

november 1913

29-11
Voor den Hoogen Raad is tot verwerping geconcludeerd van het met door cassatiemiddelen gesteunde cassatieberoep van R. K., arbeider te Barger-Compascuum, tegen het arrest van het gerechtshof te Leeuwarden, waarbij beklaagde tot twee jaar gevangenisstraf is veroordeeld wegens mishandeling, zwaar lichamelijk letsel ten gevolg gehad hebbende, gepleegd op Aaltje van der Velde, huisvrouw van J. Mulder, die hij met een hard voorwerp op het hoofd zou hebben geslagen en die daarna overleed, hoewel de verzwarende omstandigheid van het doodelijk gevolg hem niet ten laste was gelegd.
Uitspraak 1 December.

december 1913

3-12
Advertentie - Te koop, wegens vertrek naar Duitschland, twee beste Werkpaarden. Te bevragen bij Bernhard Heinrich Bentlage Hzn. te Barger-Compascuum.
6-12
Arrond.Rechtbank te Assen, 1 Dec.- Op 20 Oct. heeft Johan Herman S. te Barger-Oosterveen zijn stiefvader J.W. Specken geslagen en bloedend verwond. Beklaagde zegt dat zijn stiefvader met een mes op hem aankwam. Hij heeft toen met een aardappelmand op hem geslagen. De getuige Annigje Smeman heeft het slaan gezien, doch heeft niet gezien dat Specken met een mes op beklaagde afkwam.
Het O.M. eischt wegens mishandeling f 1O boete, subsidiair 10 dagen hechtenis.
6-12
Gerechtshof te Leeuwarden, 4 Dec.- Het Cassatieberoep van R. K. te Barger-Compascuum is verworpen.
Laatste wijziging: 01-05-2016
© Creative Commons Naamsvermelding "Collectie Broer Berens", Niet-commercieel, Gelijk delen