Hoofdstuk Eerste bewoners: 1 Gerardus Schoenmakers en Catharina Ruhof

9-9-1861.

Gerardus (Gradus) Schoenmakers, op 7-7-1824 geboren in Langeveen, gemeente Tubbergen, kende Gosselaar, zie DE VERKOOP VAN HET COMPASCUUM, uit militaire dienst. Gradus Schoenmakers trouwde op 29-8-1851 te Vriezenveen met Catharina Ruhof (of Rohof). Zij was op 24-9-1832 geboren in Schijndel (Noord Brabant). Haar ouders woonden later in Vriezenveen.

Hun oudste kind werd in Vriezenveen geboren, het tweede in Langeveen. Vandaar vertrokken ze naar Valtherveen, gemeente Odoorn. Daar werd toen, met de vervening in aantocht, nog volop boekweit verbouwd. Van hen werden daar twee kinderen geboren.

In de gemeente Emmen werden ze op 9-9-1861 ingeschreven. Ze hebben hier in het Voor-Compas gewoond op plaats nr. 11. Naast hun boerenbedrijf hadden ze een herberg.

Hier zijn nog vier kinderen geboren. De dochter Gerardina verdronk in een sloot op 22-11-1862, 8 jaar oud. Zij was de eerste dode van hier en werd in Rütenbrock begraven. Gradus Schoenmakers overleed op 11-10-1880, zijn vrouw op 28-10-1898. De oudste zoon, Albartus (Bats), bleef op de oude stee, na 1918 vertrok hij naar Barger-Oosterveld, waar zijn broer Johannes (Jans) al lang woonde. De vier dochters emigreerden naar Amerika, de zoon Jan vertrok naar Duitsland.

De grootvader van Schoenmakers (Schoemakers, Schoenmaker) was geboren in Haselünne en in 1786 te Wateringen bij Delft getrouwd met Anna Oomes uit Leiden. Dit paar heeft ook in Schwartenberg bij Rütenbrock gewoond. Daar overleed die grootvader op 5-8-1801.

Kinderen Schoenmakers-Ruhof: